Tại thời điểm hiện tại, lời khuyên dành cho bệnh nhân như sau:
Dùng 1 viên Tamoxifen mỗi ngày liên tục trong 5 năm.
Dùng 1 viên Tamoxifen mỗi ngày trong 2-3 năm, sau đó chuyển sang Aromatase Inhibitor cho đủ 5 năm. (Để biết thêm thông tin về Aromatase Inhibitor, bệnh nhân có thể tham vấn từ bác sĩ điều trị ung thư cho mình để được hướng dẫn thêm).
Tamoxifen làm việc thế nào?
Tamoxifen đã được dùng điều trị ung thư vú trong suốt hơn 30 năm qua. Tamoxifen hoạt động chủ yếu bằng cách kìm hãm sự hoạt động của nội tiết tố nữ (hormone estrogen) trong tế bào ung thư. Vì lý do này nên Tamoxifen thường có tên gọi “kháng estrogen”, “liệu pháp hormone” hoặc “điều trị theo phương pháp ngăn chặn hormone”. Tế bào ung thư vú thường có thể ăn estrogen để phát triển. Tamoxifen thường giúp khóa lại các estrogen nhằm ngăn chặn sinh trưởng củ tế bào ung thư vú. Bằng cách này, Tamoxifen giúp ngăn chặn các vi tế bào còn xót lại. Ngoài ra, Tamoxifen còn hoạt động theo cách khác để ngăn chặn sự phát triển và tồn tại của tế bào ung thư vú. Tamoxifen sẽ không có tác dụng ngăn ngừa ung thứ nếu như tế bào ung thư không có nhân tố estrogen hoặc progesterone (thường được gọi ER hay PR âm tính). Ít nhất phải có 1 loại cụ thể (ER dương tính hoặc PR dương tính).
Tamoxifen được uống mỗi ngày 1 viên 20mg
Lợi ích của Tamoxifen ở bệnh nhân ung thư giai đoạn sớm
Ung thư vú giai đoạn sớm nghĩa là tế bào ung thư chỉ tồn tại nội trú ở vú hoặc những hạch bạch huyết gần đó. Tác dụng của Tamoxifen được chứng minh rõ rệt có thể ngăn ngừa tái phát ung thư vú hoặc tử vong do ung thư vú trong nhiều thử nghiệm lâm sàng trên 55,000 phụ nữa. Dựa theo nghiên cứu này, đối tượng nào có thể sử dụng và phương pháp sử dụng ra sao. Đối với phụ nữ tiền mãn kinh hay hoàn toàn mãn kinh, Tamoxifen chứng minh làm giảm khả năng ung thư tái phát gần một nửa. Ví dụ nếu bệnh nhân có khả năng tái phát ung thư 30%, Tamoxifen giúp làm giảm khả năng tái phát khoảng 15%. Đối với bệnh nhân ung thư vú 1 bên, khả năng tái phát sang bên còn lại cao hơn người bình thường. Tamoxifen cũng giúp giảm nguy cơ tái phát sang vú còn lại một nửa. Mặc dù bệnh nhân đã được điều trị hóa trị nhưng bác sĩ vẫn khuyến khích bạn nên dùng Tamoxifen nhằm giảm khả năng tái phát ung thư.
Phụ nữ tiền mãn kinh
Tamoxifen hầu hết được bác sĩ khuyên dùng đối với phụ nữ tiền mãn kinh mặc bệnh ung thư vú mà ER hay PR dương tính.
Tamoxifen thường được khuyên dùng trong vòng 5 năm đối với phụ nữ tiền mãn kinh sau khi điều trị ung thư vú. Nếu hiện tượng mãn kinh xảy ra rõ rệt khi bệnh nhân sử dung Tamoxifen thì bệnh nhân cần phải đổi thuốc sang một loại ngăn chặn hormone khác sau 2 năm điều trị Tamoxifen. Phương pháp này tùy theo mức độ cao thấp trong nguy cơ ung thư tái phát ở từng bệnh nhân. Liệu pháp chuyển đổi này không làm thay đổi tác dụng ngăn chặn các tế bào vi mô ung thư trong cơ thể tái phát so với việc dùng Tamoxifen liên tục trong vòng 5 năm.
Phụ nữ mãn kinh
Tamoxifen cũng là một trong những lựa chọn cho phụ nữ mãn kinh có ung thư vú có ER hoặc PR dương tính, và thường bắt đầu sau khi hoàn tất hóa trị hay xạ trị. Tùy theo từng giai đoạn của ung thư vú và độ nặng nhẹ của phản ứng phụ mà bác sĩ sẽ chỉ định uống thuốc trong vòng 5 năm hoặc say 2-3 năm đổi sang loại thuốc ức chế estrogen cho đủ 5 năm điều trị ngăn chặn ức chế hormone.
Đối với rất cả phụ nữ
Bác sĩ luôn giải thích rủi ro và tác dụng đi kèm với Tamoxifen, tất cả các bệnh nhân điều trị Tamoxifen đều khuyến khích liên lạc với bác sĩ điều trị nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào.
Khi nào bệnh nhân không đủ điều kiện sử dụng Tamoxifen?
Nếu bệnh nhân dị ứng với Tamoxifen hay bất kỳ thành phần nào của thuốc
Cho bác sĩ biết nếu bạn dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Luôn chắc chắn bạn chia sẽ đầy đủ thông tin với bác sĩ điều trị về thông tin dị ứng thuốc và biểu hiện dị ứng bao gồm ngứa, mẩn đỏ, khó thở, phát ban, nổi mề đay, thở khò khè, ho, sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng, hoặc bất cứ dấu hiệu khác.
Nếu bạn bị tình trạng tụ máu sâu trong động mạch hoặc có tiểu sử máu tụ.
Nếu bạn có thai hoặc có khả năng có thai
Nếu bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ
Cách dùng thuốc tốt nhất?
Bệnh nhân có thể uống thuốc trước hoặc sau khi ăn. Nếu trường hợp bệnh nhân thường đau dạ dày nên uống sau khi ăn
Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Bệnh nhân làm gì nếu quên uống thuốc?
- Uống càng sớm càng tốt ngay khi bạn nhớ ra mình quên liều hôm đó
- Nếu thời gian quá sát với giờ uống thuốc thường ngày bạn có thể bỏ qua liều thuốc đã quên
- Không uống 2 viên cùng lúc
- Không nên đổi thuốc hoặc ngưng thuốc bất chợt
Chú ý khi sử dụng thuốc?
- Có khả năng bị ung thư nội mạc tử cung
- Nếu kinh nguyệt bất thường, bạn nên gặp bác sĩ để được tư vấn thêm
- Kiểm tra mật độ xương hàng năm
- Thông báo với bác sĩ tất cả các loại thuốc mà bạn đang dùng. Tamoxifen có khả năng kháng lại một số thuốc
- Tránh không ăn cam bưởi (grapefruit)
- Tránh uống rượu, bia, nước uống hỗn hợp
- Thường xuyên tự kiểm tra vú và kiểm tra phụ khoa thường xuyên
- Dùng các biện pháp tránh thai nhằm tránh nguy cơ có thai trong thời gian dùng thuốc
Tác dụng phụ của Tamoxifen là gì?
- Bốc hỏa. Nên mặc đồ thoáng mát hoặc ở nơi thoáng mát
- Đau bao tử hoặc buồn nôn. Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày và giữ gìn vệ sinh răng miệng
- Mất cảm hứng trong quan hệ vợ chồng
- Nấm âm đạo. Nếu ngứa hoặc có dịch bất thường bạn nên đi gặp bác sĩ
- Cao huyết áp
- Tâm trạng thay đổi
- Sụt cân
- Mệt mỏi, rã rời
- Viêm họng
- Ung thư tử cung (hiếm)
- Đột quỵ hoặc tụ máu mạch máu (hiếm)
Khi nào bệnh nhân cần gặp bác sĩ?
- Nếu bạn dùng quá liều, cần đi gặp bác sĩ gia đình hoặc cấp cứu gấp
- Có các biểu hiện phản ứng mạnh với thuốc như thở khò khè, tức ngực, sốt, ngứa, ho nặng, màu da xanh, co giật, hoặc sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng.
- Tức ngực
- Khó thở
- Xưng hoặc đau tay chân
- Đau dạ dày hoặc buồn nôn
- Đau bụng
- Tiêu chảy hoặc đi phân lỏng
- Kinh nguyệt thay đổi như nhiều hơn, bón cục hoặc có kinh giữa chu kỳ
- Tê, yếu
- Thị lực mờ đột ngột
- Nước tiểu sậm
- Vàng da, mắt
- Không thể ăn
- Phát ban đột ngột
- Sức khỏe xuống dốc đột ngột
Bảo quản thuốc như thế nào?
- Bảo quản ở nhiệt đồ thường
- Tránh ánh nắng mặt trời, ánh sáng
- Tránh ngấm nước. Không để trong nhà tắm hoặc nhà bếp
- Không sử dụng thuốc tháo vỏ sau 3 tháng
Các loại thuốc tương tác
Các loại thuốc như warfarin (Coumadin ®), rifampicin có thể tương tác với tanmoxifen và bạn có thể cần xét nghiệm máu hoặc liều lượng của bạn có thể cần phải được thay đổi.
Một số loại thuốc nên được sử dụng thận trọng trong khi điều trị tamoxifen. Những loại thuốc này bao gồm fluoxetine, paroxetine, chlorpromazine, miconazole, quinine, buproprion, ketoconazol, trazodone, sertraline và amiodarone.
Bạn sẽ cần phải trao đồi với bác sĩ của bạn nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc này.