Có thể điều trị khỏi ung thư nếu phát hiện sớm

Xáo trộn từ trong gen. Bệnh ung thư là một nhóm bệnh gồm trên 100 loại có chung vài đặc tính cơ bản quan trọng. Ung thư nào cũng do sự tăng trưởng quá đà và sự lan tràn của các tế bào không bình thường. Ung thư bắt nguồn từ nơi sâu thẳm của chất sống. DNA bị hư hại là do phơi trải với cái gì đó trong môi trường sống, thí dụ như khói thuốc lá, các virút, ánh nắng. Các tế bào ung thư tiếp tục tăng trưởng sinh sôi và trở nên bất tử.

Lang thang đây đó rồi tàn hại cơ thể. Hàng tỉ tỉ các tế bào này tích tụ lại thành bướu (u) hay khối bướu (khối u). Bướu có thể đè ép, xâm lấn và phá huỷ các vùng mô bình thường lân cận. Trong cơ thể bình thường chỉ có các tế bào máu mới luân lưu khắp cơ thể. Thật kỳ lạ, các tế bào ung thư di động được và đi đó đi đây. Khi tách ra khỏi khối bướu ban đầu (bướu nguyên phát), các tế bào ung thư theo dòng bạch huyết hoặc xuôi theo dòng máu để tới những vùng khác của cơ thể. Trên đường đi bụi lang thang có thể dừng lại nảy nở thành ổ ung thư tại một chỗ mới. Đó là di căn (nghĩa là chuyển gốc). Thí dụ ung thư vú đến hạch nách gọi là di căn hạch vùng, còn lan tràn đến phổi, gan, xương... gọi là di căn xa. Ung thư lần lần nắm quyền chủ động, tàn hại cơ thể cho đến sụm luôn.

Đã biết cái gì gây ung thư: Ngày nay con người biết nhiều nguyên nhân gây bệnh. Khoảng 80% là do những gì con người ăn uống, hít thở, cọ xát hoặc phơi trải.

Khói thuốc lá. Thuốc lá ra đòn sát thủ êm ái mà hết sức tàn độc gây ra 1/3 gánh nặng ung thư trên hành tinh. Khói thuốc lá (chứa hơn 60 chất sinh ung) gây 15 loại ung thư, không chỉ hại người nuốt khói mà cả những người hít khói ké (hút thụ động).

Bệnh nhiễm. Virút, vi khuẩn và ký sinh trùng gây 20% ung thư của loài người. Các virút âm thầm mai phục, nay lần mai lữa, bệnh trổ ra thì trở tay không kịp. Viêm gan do virút HBV và HCV lâu ngày dẫn đến ung thư gan. Các virút HPV 16 - 18 gây ra nhiều ung thư, đặc biệt là cổ tử cung. Vi khuẩn H. Pylori có thể gây ung thư bao tử.

Bệnh theo miệng mà vào. Ăn uống không lành kèm thêm thiếu vận động, béo phì tạo 1/3 gánh nặng ung thư.

Bức xạ. Tia cực tím trong ánh nắng có thể gây ung thư da. Rò rỉ phóng xạ từ các nhà máy hạt nhân: iốt phóng xạ I131 gây ung thư tuyến giáp trạng, Cs137 gây bệnh bạch cầu (ung thư máu), về dài về lâu gây các ung thư xương, phổi, vú.

Ngừa bệnh: Khoảng 40% số người mới mắc bệnh ung thư trên toàn cầu lý ra có thể phòng tránh được. Ngừa bệnh là cách rất hay có tiềm năng lớn nhất, hiệu quả nhất và lâu dài làm cho nhẹ gánh ung thư. Mọi người nên theo nếp sống lành. Loại bỏ khói thuốc lá, chú ý cả hút và hít ké. Tránh uống rượu quá đà. Phòng tránh bệnh nhiễm: lưu ý vi khuẩn H. Pylori, tiêm vắcxin ngừa HBV, HPV. Tập thể dục đều, ăn đúng ăn lành, giữ cân vừa phải. Các ung thư gan, phổi, bao tử có thể phòng tránh được, khi trổ ra thì khó trị.

Rà tìm khi chưa thấy triệu chứng: Kiểm tra sức khoẻ toàn diện đều đặn có lưu ý rà tìm ung thư, khoảng ba năm một lần ở lứa tuổi 20 - 40 và hàng năm từ 40 tuổi. Bác sĩ tư vấn kiểm tra ung thư tuỳ theo tuổi tác.

Phụ nữ lưu ý. Khám phụ khoa định kỳ và làm xét nghiệm Pap để rà tìm ung thư cổ tử cung sớm hoặc tiền ung thư. Từ tuổi đôi mươi (20 - 39), hàng tháng nên tự khám vú, khám kiểm tra bộ ngực (có siêu âm) vài năm một lần. Từ 40 trở lên nên đi khám ngực (có siêu âm), chụp nhũ ảnh 2 - 3 năm một lần.

Đàn ông trên 40 tuổi nghiện thuốc lá nặng hoặc đã bỏ hút nên chụp phim phổi 1 - 2 năm/lần. Từ 50 nhờ bác sĩ tư vấn rà tìm ung thư tuyến tiền liệt.

Cả nam lẫn nữ. Ai có nguy cơ cao viêm gan virút B và C, từ 40 tuổi nên kiểm tra bụng, có siêu âm gan hàng năm để rà tìm ung thư gan sớm. Có bệnh sử viêm loét bao tử, nên hỏi bác sĩ xem cần nội soi bao tử với ống mềm từ 40 tuổi, xét nghiệm tìm vi khuẩn H. Pylori. Từ 50 tuổi nhờ bác sĩ tư vấn rà tìm ung thư ruột già.

Các triệu chứng báo động ung thư: Có trên trăm loại ung thư, mỗi thứ trổ một kiểu nên có đủ thứ triệu chứng. Phải gom lại để báo động mọi người, nghe qua tưởng như chuyện không đâu mà làm ầm ĩ. Đó là: thay đổi thói quen của ruột và bọng đái. Một chỗ lở loét không chịu lành. Chảy máu hoặc tiết dịch bất thường. Chỗ dày (cục u) ở vú hoặc ở nơi nào đó. Ăn không tiêu hoặc nuốt khó. Ho dai dẳng hoặc khàn tiếng. Thay đổi tính chất của mụn ruồi.

Đừng "phát hoảng" lên, vì phần lớn không phải là ung thư đâu!

Các thầy thuốc ngày một chắc tay. Nhiều người vẫn cứ coi ung thư nào cũng không trị khỏi. Ung thư biết sớm trị lành mà. Có thể rà tìm biết sớm các ung thư vú, cổ tử cung, đại trực tràng, tuyến tiền liệt, miệng, da và tuyến giáp qua thăm khám sức khoẻ định kỳ. Phải lưu ý một số triệu chứng báo động khi bệnh mới chớm. Người bệnh phải quyết tâm và kiên trì điều trị chuẩn mực.

Ngày nay bác sĩ có thêm nhiều cách định rõ bệnh. Sau đó xác định đúng giai đoạn bệnh, lựa chọn cách điều trị và tiên đoán diễn tiến về sau. Việc tấn công ung thư ngày càng hiệu quả. Các phương pháp chuẩn là phẫu trị, hoá trị và xạ trị. Phẫu trị thường được dùng nhất, lưỡi dao mổ bứng tận gốc khối bướu. Xạ trị dùng tia phóng xạ để diệt tế bào ung thư. Hoá trị dùng thuốc để giết các tế bào ung thư rải rác và lan tràn xa. Kết hợp nhuần nhuyễn các mô thức điều trị chuẩn phẫu hoá xạ với các tiến bộ mới như liệu pháp miễn dịch, liệu pháp sinh học và liệu pháp trúng đích. Kỷ nguyên Y học ứng hợp đã bắt đầu. Nguyên nhân bệnh tật đang được biết dần ở cấp độ phân tử. Các hiểu biết này đang làm y học đổi đời. Trong tương lai, việc chăm sóc ung thư được thiết kế sao cho ứng hợp với các gen và các protein trong khối bướu của từng người. Thầy thuốc xác định được cách xử lý tốt nhất cho từng người bệnh.

Đã biết nguyên nhân của nhiều loại ung thư. Cơ quan Nghiên cứu ung thư thế giới (IARC) phỏng định 40% số người mắc bệnh ung thư toàn cầu lẽ ra phòng ngừa được. Rà tìm khi chưa có triệu chứng, giúp biết sớm và trị tốt. Thầy thuốc đáng tin cậy, tay dao vững vàng, máy xạ trị hiện đại, nhiều thuốc đặc trị mới, thuốc nhắm trúng đích sửa chữa các gen hư hại. Phối hợp nhuần nhuyễn các kiểu điều trị hiện đại đã đem hiệu quả tốt hơn cho người bệnh. Con người đang vẽ ra bức tranh phòng chống ung thư với các gam màu ngày càng tươi sáng hơn.