Chẩn đoán và điều trị ung thư với CT

Ngày đăng: 02/01/2009 Lượt xem 6772

 

CT là từ viết tắt của thuật ngữ Computed Tomography – Chụp ảnh cắt lớp vi tính. Đây là phương pháp tạo ảnh dựa vào tính chất hấp thụ tia X của vật chất. Cùng với các phương pháp tạo ảnh khác như siêu âm, chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp vi tính CT giúp cho ta “nhìn thấy” các cơ quan bên trong của con người mà không phải thực hiện phẫu thuật.

Đây là phương pháp khảo sát hình ảnh kỹ thuật cao, CT sử dụng phương pháp điện toán xử lý dữ liệu thu được từ hệ thống cảm biến bộ phận ghi nhận tia X còn lại sau khi đi qua phần cơ thể khảo sát để dựng hình. Hình ảnh CT là hình ảnh giải phẫu với độ phân giải và độ tương phản cao, cho phép bác sĩ quan sát rõ ràng và chi tiết cấu trúc và tổn thương nếu có trên cơ thể người bệnh.

 

Trong tất cả các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện nay, CT cho hình ảnh về các phần cứng của cơ thể rõ nhất.

CT được ứng dụng rất rộng rãi trong chẩn đoán lâm sàng cũng như trong sinh thiết. CT được dùng để chẩn Các bệnh về tim mạch như tắc nghẽn mạch máu, các dị tật của tim…. CT được dùng trong nha khoa, nhi khoa, nhãn khoa hay để thực hiện nội soi ảo dùng kỹ thuật tạo ảnh 3D với sự hỗ trợ của máy tínhđoán các phần cứng của cơ thể bị tổn thương như: sọ não, cột sống, xương, phổi …

 

Đặc biệt, CT được dùng để chẩn đoán ung thư, giúp phát hiện, định lượng, định dạng khối u. Chụp CT có tiêm thuốc cản quang có thể giúp cho bác sĩ đánh giá sự phát triển và sự di căn của khối u..

o   Kiểm tra đầu và cổ, ngực, bụng và khung xương chậu và toàn bộ khung xương của bệnh nhân .

o   Chẩn đoán ung thư như ung thư phổi, gan và tụy, não, vòm họng… kiểm tra và phát hiện khối u, đánh giá kích cỡ và vị trí của khối u cũng như các mô xung quanh khối u.

o   Xác định các tổn thương của cơ quan nội tạng, sự tồn tại của khối u…

Đánh giá ung thư toàn thân

 

Chụp CT có thể tầm soát ung thư toàn thân, phát hiện khối u nhỏ, kích thước vài milimét, với hình ảnh rõ nét và chi tiết. Hình ảnh CT là hình ảnh 3D, là sự tái tạo và tương ứng với cơ thể người bệnh nhân, mỗi điểm ảnh trên ảnh CT tương ứng với một phần tử cơ thể rất nhỏ. Do đó hình ảnh CT có thể hiển thị rõ nét, chính xác các tổn thương, khuyết tật… nếu có trên cơ thể người bệnh.

Kiểm soát các khối u trên cơ thể

CT được sử dụng trong việc tầm soát, kiểm tra tình trạng bệnh nhân ung thư. Khi có kết luận ung thư, bệnh nhân được chỉ định chụp CT để kiểm tra vị trí, kích thước và mức độ xâm lấn của khối u. Hình ảnh CT được sử dụng đáp ứng rất hiệu quả yêu cầu này. Bác sĩ dễ dàng định hình và đánh giá tình trạng khối u, mức độ lan tỏa, ảnh hưởng…

Chắng hạn, ung thư đại tràng và ung thư trực tràng là bệnh lý phổ biến và đứng hàng thứ hai trong các ung thư tiêu hoá. Đặc biệt, bệnh lý này xảy ra ở nhóm dân số trẻ và có liên quan đến yếu tố gia đình.

Đa số các ung thư đại, trực tràng phát sinh từ những khối dư lành tính lồi lên khỏi thành ruột, được gọi là polyps. Các polype này là những khối tiền ung thư. Chúng không gây ra bất kỳ triệu chứng gì cho đến khi biến thành ung thư. Do vậy, khi các polype này được phát hiện và cắt bỏ sớm, tỉ lệ tử vong do ung thư đại, trực tràng giảm xuống đáng kể. Vì những lý do đó, việc tầm soát để phát hiện sớm và loại bỏ kịp thời polype này cần thực hiện rộng rãi và phổ biến trong nhân dân.

CHẨN ĐOÁN
Hình ảnh CT có thể dùng để xác định chẩn đoán bệnh, đặc biệt là những bệnh cần hình ảnh có chất lượng cao. Nhờ độ phân giải cao, CT cho phép khảo sát toàn bộ cơ thể với các hình ảnh chi tiết và rõ nét, giúp cho việc chẩn đoán các bệnh lý trong cơ thể chính xác và rõ ràng.

Các thế hệ máy CT hiện đại, nhiều lát cắt (đa lát cắt) còn là một phương tiện vô giá trong qui trình chẩn đoán bệnh ung thư. Nó cho phép phát hiện các khối u nhỏ chỉ vài milimet. Kỹ thuật này còn giúp xác định vị trí, kích thước và tình trạng xâm lấn của khối u, giúp các Bác sĩ phẫu thuật có quyết định điều trị và lập kế hoạch phẫu thuật được dể dàng.

Trong chấn thương, CT cho phép xác định nhanh và chính xác các thương tổn, giúp việc cấp cứu và điều trị bệnh nhân được dể dàng. Ổ bụng, CT cho phép chẩn đoán thương tổn tại các tạng rỗng và tạng đặc. Trên lồng ngực, nó giúp xác định tình trạng thương tổn phổi, màng phổi và trung thất. Ngoài ra, CT còn là phương tiện rất tốt trong chẩn đoán chấn thương sọ não, xương khớp.

CT là phương tiện chẩn đoán và kiểm soat hữu hiệu các cơ quan khác trên cơ thể:

Vùng đầu:  
- Não.
- Mắt.
- Xoang.
- Tai.

Cổ:  
- Tuyến giáp.
- Thanh quản.
- U vùng cổ.

Ngực:  
- Phổi.
- Phế quản.
- Trung thất.
- Tim.
- Thành ngực.

Bụng:  
- Gan.
- Lách.
- Tụy.
- Ống tiêu hoá.
- Thận

Vùng chậu:  
- Tử cung.
- Buồng trứng.
- Bàng quang.
Mạch máu:  
- Chẩn đoán thiếu máu cơ tim.
- Động mạch cảnh.
- Động mạch chủ.
- Động mạch thận.
- Xác định chảy máu tại đường tiêu hoá, đường tiểu.
CT còn là phương tiện để theo dõi trường hợp sau mổ khối u trong cơ thể để có một tiên liệu tốt nhất cho người bệnh.

Lập kế hoạch điều trị

Trong điều trị ung thư, CT có vai trò đặc biệt quan trọng, ảnh CT để chẩn đoán, hội chẩn, ảnh CT dùng để lập kế hoạch điều trị. Bác sĩ tiến hành đo đạc, đánh giá, xác định vị trí, kích thước khối u, các cơ quan, tổ chức lành xung quanh khối u. Các cơ quan, tổ chức này cần phải được bảo vệ chặt chẽ và an toàn tuyệt đối trong quá trình điều trị. Muốn đảm bảo được điều đó, bắt buộc chúng ta phải “thấy” được cấu trúc các cơ quan này, vị trí, kích thước của chúng trong cơ thể. Yêu cầu này được thực hiện bởi ảnh CT, CT cho ta hình ảnh chi tiết, rõ nét các phần cơ thể và là đầu vào tốt nhất cho việc điều trị. Các hệ thống lập kế hoạch điều trị hiện nay đều ưu tiên lựa chọn CT là ảnh sử dụng trong việc lập kế hoạch điều trị.

Lập kế hoạch xạ trị cho bệnh nhân ung thư trực tràng


 

Trong chẩn đoán và điều trị ung thư, CT là một trong những phương tiện, thiết bị không thể thiếu, tất cả bệnh nhân đều phải sử dụng trong quá trình điều trị. Với sự phát triển của khoa học và công nghê, CT được cải tiến và nâng cấp ngày càng hiện đại, phục vụ ngày càng hiệu quả, đem lại nhiều cơ hội và hi vọng cho bệnh nhân. Hiện nay tại các bệnh viện, trung tâm chẩn đoán và điều trị ung thư, CT được trang bị hệ thống laser mô phỏng, hình thành hệ thống CT mô phỏng (CT SIMULATOR: CT – SIM). Hệ thống này ngoài việc thực hiện vai trò chẩn đoán, phát hiện ung thư còn có một tính năng đặc biệt quan trọng đó là định vị chính xác tọa độ, vị trí và kích thước khối u. Với CT mô phỏng, việc điều trị trở nên đơn giản và chính xác hơn nhiều lần. Bệnh nhân được điều trị tốt hơn, hiệu quả hơn, cơ hội khỏi và lành bệnh cao hơn.

CT, CT mô phỏng đã và đang đóng góp rất nhiều trong việc chẩn đoán và điều trị ung thư, đây là công cụ vô cùng quan trọng phục vụ cho việc nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh. Hứa hẹn mang lại nhiều niềm tin, hi vọng hơn cho bệnh nhân đặc biệt là bệnh nhân ung thư. Quá trình điều trị ngắn hơn, đơn giản hơn, chính xác và hiệu quả cao hơn…

 

 

Tin liên quan