Ung thư (UT) từ trước đến nay luôn là căn bệnh hiểm nghèo mà ai không may mắc phải tự coi như mình đã lĩnh án tử hình. Vài năm gần đây, tại một số bệnh viện lớn như K, Bạch Mai (Hà Nội), Chợ Rẫy và Ung Bướu TP.HCM nhiều trang thiết bị hiện đại được đưa vào sử dụng để chẩn đoán và điều trị UT đã đem lại kết quả khả quan.
Chẩn đoán sớm ung thư với hệ thống máy SPECT
PGS.TS Mai Trọng Khoa, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, một số loại UT nếu phát hiện sớm, điều trị đúng cách sẽ có thể khỏi và lao động như người không mắc bệnh.
Nguyên tắc điều trị UT là ứng dụng 3 phương pháp: Phẫu thuật, xạ trị và hoá chất. Tùy theo từng loại bệnh và tình trạng bệnh nhân, cũng như bệnh đang ở giai đoạn nào mà có thể phối hợp cả 3 hay tách rời từng phương pháp.
Cũng sử dụng nguyên lý kỹ thuật ghi nhận hình ảnh bằng y học hạt nhân thường được áp dụng để chẩn đoán các bệnh của các tuyến nội tiết, thần kinh, tim mạch, tiêu hóa, tiết niệu... nhưng hệ thống máy xạ hình SPECT 1 và 2 đầu thu mới được BV Bạch Mai đưa vào sử dụng có vai trò đặc biệt trong ngành ung bướu. Ngoài khả năng chụp cắt lớp như máy CT, máy SPECT còn có thể quét để ghi hình toàn thân (chức năng không có ở máy CT và máy cộng hưởng từ). Hình ảnh do SPECT ghi lại giúp thầy thuốc có thể tìm thấy những tổn thương, biến đổi bất thường rất nhỏ trong cơ thể người bệnh. Do đó ảnh SPECT cho phép phát hiện sớm bệnh ung thư, tái phát và di căn trước các phương pháp khác như CT, cộng hưởng từ và siêu âm...
Điều trị trúng khối u và an toàn hơn
Khoa Y học hạt nhân và Ung bướu bệnh viện Bạch Mai là một trong những cơ sở điều trị UT đầu tiên ở Việt Nam áp dụng thành công kỹ thuật xạ trị điều biến liều hay xạ trị điều biến cường độ theo hình thái khối u (IMRT: Intensity modulated radiationtherapy) với máy xạ trị gia tốc tuyến tính (LINAC) cho các bệnh nhân UT. Kỹ thuật IMRT đòi hỏi phải có các trang thiết bị xạ trị hiện đại đồng bộ và các phần mềm xạ trị đặc biệt, cho phép bác sĩ hướng các chùm tia bức xạ một cách chính xác nhất và nhiều nhất vào khối u, nhưng các cơ quan lành xung quanh lại được bảo vệ tối ưu nhất. Đây là hệ thống máy xạ trị để điều trị cho các bệnh nhân u não (các khối u ác tính, di căn, u còn sót lại sau phẫu thuật...), ung thư vùng hàm mặt, vòm họng, hạ họng thanh quản, ung thư phổi, trung thất, thực quản, vú, dạ dày, trực tràng, ống hậu môn, tụy, thân tử cung, cổ tử cung, tinh hoàn, tuyến tiền liệt, bàng quang, ung thư hệ tạo bạch huyết (u lympho ác tính không Hodgkin, bệnh Hodgkin)...
Ngoài ra, không thể không nói tới một thiết bị duy nhất hiện nay có tại khu vực châu Á và Việt Nam, đó là hệ thống dao gamma quay (Rotating Gamma System) gắn với CT mô phỏng (CT-SIM), CT 64 dãy và MRI tại khoa YHHN. Đây là thiết bị xạ phẫu hiện đại nhất hiện nay trong các thế hệ dao gama, được sản xuất tại Hoa Kỳ. Hệ thống dao gamma quay được tự động hóa hoàn toàn, nên có độ chính xác rất cao, an toàn và hiệu quả trong điều trị các tổn thương bệnh lý và khối u ở não, thường được chỉ định để điều trị cho một bệnh lý sọ não như: Các khối u di căn vào não; u màng não ở các vị trí khác nhau, đặc biệt là vùng không can thiệp được bằng phẫu thuật, hoặc phẫu thuật gây ra nhiều biến chứng.
Theo ước tính và thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hằng năm trên toàn cầu có khoảng 9-10 triệu người mới mắc bệnh UT và một nửa trong số đó chết vì căn bệnh này. Tình hình mắc bệnh UT ở Việt Nam đang có xu hướng ngày một gia tăng. Bệnh gặp ở mọi tầng lớp xã hội, mọi lứa tuổi... Ở Hà Nội, TP.HCM và một số tỉnh, ước tính mỗi năm có khoảng 150.000 người mới mắc và khoảng 50 – 70 nghìn người chết vì UT.
Việc ứng dụng các kỹ thuật và thiết bị mới trong việc chẩn đoán và điều trị UT đang thực sự mang lại cơ hội cho những người không may mắc phải căn bệnh quái ác này với mức chi phí thấp hơn nhiều so với điều trị ở nước ngoài. PGS.TS Mai Trọng Khoa cho hay, những kỹ thuật cao trên đều được bảo hiểm chi trả hoàn toàn hoặc một phần (người bệnh cùng chi trả). Thay vì phải ra nước ngoài điều trị như trước, người bệnh có thể được chẩn đoán sớm và điều trị UT ngay tại Việt Nam.