ND - Bệnh ung thư và sức khỏe cộng đồng là những vấn đề ngày càng được quan tâm ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Theo ước tính và thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hằng năm trên thế giới có khoảng từ chín đến mười triệu người mới mắc bệnh ung thư và một nửa trong số đó chết vì căn bệnh này.
Theo thống kê chưa đầy đủ ở TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh trong cả nước, ước tính mỗi năm có khoảng 150 nghìn người mới mắc bệnh ung thư và có khoảng từ 50 đến 70 nghìn người chết vì căn bệnh này, gấp bảy lần số người chết do tai nạn giao thông. Cũng như các nước trên thế giới, tình hình mắc bệnh ung thư ở nước ta đang có xu hướng ngày một gia tăng. Bệnh gặp ở mọi tầng lớp xã hội, mọi lứa tuổi...
Ðể mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư thì bên cạnh đội ngũ bác sĩ có trình độ, am hiểu bệnh lý còn cần phải có trang thiết bị tiên tiến. Trong thời gian qua tại một số bệnh viện như: Bệnh viện K, Ung bướu TP Hồ Chí Minh, Bạch Mai, Chợ Rẫy... đã được trang bị thiết bị hiện đại, giúp cho quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả, chính xác. Bệnh viện Bạch Mai là một trong những bệnh viện quan tâm lắp đặt và đưa vào sử dụng hệ thống các thiết bị hiện đại để chẩn đoán sớm và điều trị ung thư, trong đó có những thiết bị ngang tầm khu vực châu Á và thế giới. Sau một năm được đưa vào sử dụng, hàng nghìn người bệnh ung thư đã được chẩn đoán và điều trị thành công, một phần nhờ những trang thiết bị hiện đại này.
Hệ thống máy xạ hình SPECT một và hai đầu thu SPECT là kỹ thuật ghi nhận hình ảnh bằng y học hạt nhân thường được áp dụng để chẩn đoán các bệnh của các tuyến nội tiết (như tuyến giáp, cận giáp...), thần kinh, tim mạch, tiêu hóa, gan mật, thận tiết niệu... Ngoài các ứng dụng chẩn đoán hình ảnh thông thường, máy SPECT còn có vai trò đặc biệt trong ngành ung bướu. Máy SPECT có thể chụp cắt lớp (như máy CT) và đặc biệt có thể quét toàn thân (ghi hình toàn thân), chức năng này không có ở máy CT và máy cộng hưởng từ. Với hình ảnh SPECT, các bác sĩ có thể tìm thấy những tổn thương, biến đổi bất thường rất nhỏ trong cơ thể người bệnh. Do đó ảnh SPECT cho phép phát hiện sớm bệnh ung thư, tái phát và di căn trước các phương pháp khác như CT, cộng hưởng từ và siêu âm...
Ðặc biệt là dùng để đánh giá hiệu quả điều trị, thí dụ sau một đợt điều trị hóa chất hoặc tia xạ, người ta sử dụng SPECT kiểm tra xem có hiệu quả không và mức độ đến đâu để giúp cho thầy thuốc xem xét cần tiếp tục điều trị hay thay đổi loại hóa chất, liều tia xạ để cho kết quả tốt hơn... Sau hơn một năm lắp đặt và đưa vào sử dụng hệ thống SPECT tại Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), đã có hàng nghìn người bệnh được phát hiện bệnh sớm, cũng như phát hiện các di căn và tái phát do ung thư. Máy SPECT thật sự trở thành một công cụ không thể thiếu trong việc chẩn đoán và phát hiện sớm ung thư.
Hệ thống dao gamma quay (Rotating Gamma System): gắn với CT mô phỏng (CT-SIM), CT 64 dãy và MRI.
Ðây là thiết bị xạ phẫu hiện đại nhất hiện nay trong các thế hệ dao gamma. Hệ thống dao gamma quay tại Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), được sản xuất tại Hoa Kỳ là thiết bị duy nhất hiện nay có tại khu vực châu Á và Việt Nam. Hệ thống dao gamma quay thường được chỉ định để điều trị cho một bệnh lý sọ não sau đây: Các khối u di căn vào não; U màng não ở các vị trí khác nhau đặc biệt là vùng không can thiệp được bằng phẫu thuật, hoặc phẫu thuật gây ra nhiều biến chứng; U thần kinh đệm độ I, II, III; U tuyến yên; U sọ hầu thể đặc; U vùng tuyến tùng như; Các dị dạng động tĩnh mạch (AVM) có kích thước vừa và nhỏ...
Hệ thống dao gamma quay là một công cụ đặc biệt hữu hiệu giúp cho người thầy thuốc, nhất là với các thầy thuốc ung thư, điều trị các tổn thương và các khối u sọ não không có chỉ định phẫu thuật hoặc không thể phẫu thuật mở được, hoặc tái phát sau phẫu thuật, những người bệnh từ chối phẫu thuật, những người bệnh nhỏ tuổi, lớn tuổi, hoặc tái phát sau một số phương pháp điều trị khác. Sau hơn một năm đưa vào sử dụng hệ thống dao gamma quay tại Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), hàng trăm người bệnh u não và các bệnh lý sọ não đã được điều trị thành công bằng hệ thống dao gamma quay.
Máy gia tốc tuyến tính (Linear accelerator-LINAC) gắn với hệ thống CT mô phỏng (CT-SIM). Ðây là hệ thống máy xạ trị để điều trị cho các người bệnh u não (các khối u ác tính, di căn, u còn sót lại sau phẫu thuật...), Ung thư vùng hàm mặt, vòm họng, hạ họng thanh quản, ung thư phổi, trung thất, thực quản, vú, dạ dày, trực tràng, ống hậu môn, tụy, thân tử cung, cổ tử cung, tinh hoàn, tuyến tiền liệt, bàng quang, ung thư hệ tạo bạch huyết (U lympho ác tính không Hodgkin, Bệnh Hodgkin)...
Thời gian gần đây Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) là một trong những cơ sở điều trị ung thư đầu tiên ở Việt Nam áp dụng thành công kỹ thuật xạ trị điều biến liều hay xạ trị điều biến cường độ theo hình thái khối u với máy xạ trị gia tốc tuyến tính (LINAC) cho người bệnh ung thư. Kỹ thuật IMRT đòi hỏi phải có đội ngũ các bác sĩ, kỹ sư, kỹ thuật viên... được đào tạo chuyên sâu và có trình độ tốt. Cũng như phải có các trang thiết bị xạ trị hiện đại đồng bộ và các phần mềm xạ trị đặc biệt, nó cho phép người thầy thuốc hướng các chùm tia bức xạ vào khối u một cách chính xác và nhiều nhất vào khối u, nhưng các cơ quan cần bảo vệ và các cơ quan lành chung quanh lại nhận liều bức xạ ít nhất và được bảo vệ tối ưu nhất.
Việc ứng dụng thành công kỹ thuật xạ trị điều biến liều (IMRT) đã đưa việc điều trị ung thư ở nước ta ngang tầm các nước trong khu vực và trên thế giới trong việc ứng dụng công nghệ cao để xạ trị cho người bệnh ung thư, cũng như khẳng định rằng các chuyên gia y tế Việt Nam hoàn toàn có thể làm chủ các kỹ thuật cao để điều trị cho người bệnh ung thư.
PGS, TS Mai Trọng Khoa, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết: Sau hơn một năm đưa vào sử dụng hệ thống máy xạ trị gia tốc LINAC và kỹ thuật xạ trị Ðiều biến cường độ (IMRT) tại Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), hơn một nghìn người bệnh ung thư đã được áp dụng thành công kỹ thuật xạ trị này, đem lại những kết quả điều trị tốt đẹp, kéo dài thời gian sống thêm và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư.Việc ứng dụng thành công kỹ thuật xạ trị điều biến liều đã đưa việc điều trị ung thư ở nước ta ngang tầm các nước trong khu vực và trên thế giới trong việc ứng dụng công nghệ cao để xạ trị cho người bệnh ung thư, cũng như khẳng định rằng các chuyên gia y tế Việt Nam hoàn toàn có thể làm chủ các kỹ thuật cao để điều trị cho người bệnh ung thư. Những kỹ thuật cao nói trên đều được bảo hiểm chi trả hoàn toàn hoặc người bệnh cùng chi trả, do vậy nhiều người bệnh sẽ có cơ hội được sử dụng những kỹ thuật hiện đại này để chẩn đoán và điều trị ung thư.
Việc đưa vào sử dụng hệ thống các thiết bị hiện đại nói trên tại Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) đem lại nhiều cơ hội cho nhiều người bệnh. Thay vì phải ra nước ngoài điều trị thì nay người bệnh có thể chẩn đoán và điều trị ung thư ngay tại Việt Nam.