Protein ngoại bào điều hòa thụ thể estrogen: Cơ chế kháng điều trị nội tiết ở bệnh nhân ung thư vú
Trong một nghiên cứu mới công bố, các nhà khoa học đã phát hiện cơ chế mới của tín hiệu thụ thể estrogen được điều chỉnh bởi fibronectin – một protein ngoại bào. Việc tiếp xúc với fibronectin giúp kéo dài hoạt động của các thụ thể estrogen, từ đó tăng cường tín hiệu tăng trưởng ở các tế bào ung thư vú.Hormone estrogen đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của các tế bào tuyến vú, bao gồm cả tế bào bình thường và tế bào ung thư. Estrogen gắn vào các thụ thể estrogen trên bề mặt tế bào, thúc đẩy sự tăng trưởng và tồn tại của tế bào. Tuy nhiên sự gia tăng của thụ thể estrogen khiến các tế bào tăng trưởng nhanh, dẫn đến sự phát triển của khối u. Khoảng 2/3 các trường hợp ung thư vú được coi là thụ thể estrogen dương tính, khi có sự gia tăng của thụ thể này trên bề mặt tế bào.
Khi các tế bào ung thư bắt đầu xâm nhập vào các mô xung quanh, chúng gặp phải protein fibronectin. Đây là một phần của lớp chất nền ngoại bào, phân bố quanh các tế bào, trong đó ở các khối u, việc sản xuất chất nền này thường không được kiểm soát. Những nghiên cứu trước đây cho thấy nồng độ cao của fibronectin và integrin β1 (protein có chức năng gắn kết chất nền ngoại bào) có liên quan đến tỷ lệ sống sót thấp ở các bệnh nhân ung thư vú, tuy nhiên cơ chế chưa được hiểu rõ.
Trong nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học đã khám phá ra rằng fibronectin làm tăng hoạt động của thụ thể estrogen trong các tế bào ung thư vú. Khi các tế bào ung thư vú được bao quanh bởi fibronectin, các thụ thể estrogen tránh được sự tiêu hóa nội bào bởi lysosome (bào quan có chức năng dọn dẹp, xử lý các thành phần bị loại bỏ của tế bào), từ đó có thể thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư. Điều đó cho phép các tế bào ung thư vú có khả năng kháng lại các thuốc điều trị nội tiết nhắm vào thụ thể. Nghiên cứu này cũng giải thích được sự sống còn giảm ở các bệnh nhân ung thư vú có nồng độ fibronectin và integrin β1 cao, đồng thời đề xuất một số cách thức để khắc phục tình trạng kháng điều trị nội tiết ở những bệnh nhân này (ngăn chặn sự kích hoạt thụ thể estrogen phụ thuộc fibronectin, ức chế sự tương tác giữa thụ thể estrogen và integrin β1,…).
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí uy tín The Journal of Cell Biology ngày 06 tháng 07 năm 2018.
Tài liệu tham khảo:- Rockefeller University Press. "Breast cancer growth signals are enhanced by a protein outside cells." ScienceDaily. ScienceDaily, 6 July 2018.
- Rocío G. Sampayo, et al. (2018). Fibronectin rescues estrogen receptor α from lysosomal degradation in breast cancerThe Journal of Cell Biology; jcb.201703037. DOI: 10.1083.com/jcb.201703037.
Nguyễn Tiến Lung