Tại khoa Hô Hấp Bệnh viện Nhi Đồng 1, chúng tôi nhận được rất nhiều câu hỏi như “ba cháu hút thuốc có ảnh hưởng gì đến cháu không?”, “tại sao bé cứ lên cơn khò khè hoài?” hay “vì sao cả tháng nay bé cứ ho, sổ mũi không hết hả bác sĩ?”…
Các bậc phụ huynh đều đã biết về tác hại của thuốc lá lên người trực tiếp hút. Vậy trẻ có bị ảnh hưởng gì khi hít phải khói thuốc do người lớn hút không?
Để giúp các bậc phụ huynh có thêm kiến thức về hút thuốc lá thụ động ở trẻ em, chúng tôi phỏng vấn bác sĩ Trần Anh Tuấn – trưởng khoa Hô Hấp Bệnh viện Nhi Đồng 1 về ảnh hưởng của khói thuốc lên sự phát triển của trẻ:
Thưa bác sĩ, hút thuốc lá thụ động là như thế nào?
Hút thuốc thụ động là hít phải khói thuốc của người hút thuốc lá, xì gà hay ống điếu. Môi Trường Có Khói Thuốc bao gồm dòng khói thở ra từ người hút và dòng khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc lá đang cháy. Dòng khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc đang cháy có khuynh hướng vất vưởng trong phòng lâu hơn và có nồng độ của những chất gây ung thư cao hơn so với dòng khói thuốc chính thở ra từ người hút. Vì vậy việc có người hút thuốc trong nhà, dù là hút thuốc ở phòng khác thì trẻ vẫn có nhiều nguy cơ hít phải khói thuốc.
Thưa bác sĩ, hút thuốc lá thụ động có ảnh hưởng lên trẻ ra sao?
Hút thuốc lá thụ động không chỉ ảnh hưởng đến phổi của trẻ mà còn ảnh hưởng đến não, tim, đường ruột… Như về bệnh đường hô hấp, đã có rất nhiều nghiên cứu chứng minh rằng hút thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ nhiễm lao phổi, khởi phát cơn hen, viêm phế quản, viêm phổi, … hay làm trẻ thường xuyên ho, sổ mũi.
Nghiên cứu của các nhà khoa học Hà Lan thực hiện tại Nam Phi cho thấy số trẻ em hút thuốc lá thụ động sống chung nhà với một bệnh nhân lao có tỷ lệ nhiễm lao cao gấp gần 5 lần.
Các chuyên gia ước tính rằng mỗi năm khoảng 150.000 - 300.000 trẻ em dưới 18 tháng tuổi bị viêm phế quản hoặc viêm phổi có liên quan đến Môi Trường Có Khói Thuốc. Những trẻ dưới 1 tuổi là con của những người hút thuốc bị viêm phế quản hoặc viêm phổi cao gấp đôi những người không hút thuốc.
Những đứa trẻ trong gia đình có người hút thuốc có nguy cơ lên cơn hen hàng ngày tăng gấp 2 lần, số lần phải nhập viện để điều trị cơn hen cũng nhiều hơn so với những đứa trẻ mà các thành viên trong gia đình không hút thuốc.
Những trẻ em có phơi nhiễm với môi trường khói thuốc hay bị viêm họng, viêm tắc mũi, khàn tiếng, và bị cúm hơn những đứa trẻ không phơi nhiễm. Những trẻ có tiếp xúc khói thuốc cũng phải nạo VA và cắt Amidal nhiều hơn.
Vâng, thưa bác sĩ, vậy trẻ hít khói thuốc lá bị ảnh hưởng lên não như thế nào?
Ông David Liewellyn thuộc Trường ĐH Cambridge, Anh cho biết hít phải khói thuốc do người khác hút sẽ làm suy yếu các chức năng của dây thần kinh nhận thức như trí nhớ và khiến nguy cơ mắc chứng tâm thần phân liệt cao hơn gấp 3 lần những người không sống trong gia đình có người hút thuốc lá.
Ngoài ra, các nhà khoa học tại trung tâm sức khoẻ môi trường trẻ em ở Mỹ đã thực hiện nghiên cứu trên gần 4.400 trẻ em tuổi 6 - 16. Kết quả cho thấy những đứa trẻ ở trong môi trường nhiều khói thuốc lá sẽ có kết quả học tập kém hơn những bạn bè khác. Một lượng khói thuốc nhỏ trong nhà thôi cũng đủ ảnh hưởng tới khả năng đọc và làm toán của trẻ
Thưa bác sĩ, hút thuốc lá thụ động còn ảnh hưởng lên nhiều cơ quan khác nữa ạ?
Hút thuốc thụ động có thể ảnh hưởng lên hệ thống cơ tim của trẻ. Những ảnh hưởng này bao gồm việc hạn chế cung cấp oxy cho các mô của cơ thể, làm giảm đáp ứng của nhịp tim khi hoạt động, và làm tăng nhịp tim từ từ liên tục.
Hút thuốc thụ động cũng là một yếu tố nguy cơ gây các loại bệnh đường ruột mạn tính khác, viêm đại tràng. Những trẻ nhỏ tiếp xúc với khói thuốc thì nguy cơ bị loét đại tràng tăng gấp 2 lần so với trẻ không tiếp xúc.
Cảm ơn bác sĩ rất nhiều, chúng tôi hy vọng rằng những thông tin vừa rồi sẽ giúp cho các bậc cha mẹ biết về tác hại của thuốc lá đối với con em mình và đây cũng là một lời báo động, mong muốn các bậc phụ huynh hãy bỏ thuốc lá để các bé có được môi trường phát triển bình thường và khỏe mạnh.
BS Thùy Dương
BV Nhi đồng 1