Case lâm sàng: U dây thần kinh sọ số VIII điều trị tại Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu Bệnh viện Bạch Mai
GS.TS Mai Trọng Khoa, PGS.TS.Phạm Cẩm Phương, TS. Phạm Văn Thái,
Th.S Vương Ngọc Dương, BSNT. Hoàng Đăng Huy
Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu- Bệnh viện Bạch Mai
Tổng quan
U dây thần kinh số VIII là một khối u có nguồn gốc từ tế bào Schwann của dây thần kinh số VIII, là một loại u ngoài trục, thường lành tính, khu trú ở vùng góc cầu tiểu não. Loại u này chiếm khoảng 6% tổng số u nội sọ và 80% u ở vùng góc cầu tiểu não. U thường tiến triển chậm nên những triệu chứng ban đầu của u dây thần kinh số VIII thường dễ bị bỏ sót. Phần lớn các khối u xảy ra ở lứa tuổi 40 đến 60 tuổi. Các khối u dây VIII lớn có thể gây chèn ép thân não hoặc tiểu não.
Có 3 lựa chọn cơ bản để điều trị:
-Điều trị triệu chứng và theo dõi định kỳ bằng các thiết bị chẩn đoán hình ảnh.
-Xạ phẫu ( Gamma Knife, Cyberknife…). Thường được áp dụng cho các khối u kích thước nhỏ, u còn sót lại hay tái phát sau phẫu thuật.
-Phẫu thuật lấy u.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị u dây thần kinh VIII tùy thuộc vào nhiều yếu tố: tuổi, tình trạng của bệnh nhân, thính lực, kích thước khối u.
Sau đây chúng tôi xin trình bày về case lâm sàng U dây thần kinh sọ số VIII.
Họ và tên: Nguyễn Thị T Giới: Nữ Tuổi: 55
Lí do vào viện: đau đầu
Bệnh sử:
Bệnh biểu hiện từ tháng 11/2023 với triệu chứng đau đầu âm ỉ, chóng mặt, buồn nôn, không nôn, nghe kém, không yếu liệt, điều trị tại y tế cơ sở triệu chứng không giảm. Đi khám tại Bệnh viện Bạch Mai được chẩn đoán U góc cầu tiểu não trái, đã được phẫu thuật lấy u tại Khoa Phẫu thuật Thần kinh tháng 12/2023, Giải phẫu bệnh: Schwannoma. Sau mổ bệnh nhân ổn định. Chuyển Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu khám và điều trị tiếp.
Tiền sử:
Bản thân: Khỏe mạnh
Gia đình: Chưa phát hiện bệnh lí liên quan
Tình trạng lúc vào khoa:
Tỉnh, tiếp xúc tốt
Thể trạng trung bình
Da niêm mạc bình thường
Không sốt, nhiệt độ 36.5 độ C
Mạch: 80 lần/phút, Huyết áp: 130/80 mmHg
Tim đều, tiếng tim T1 T2 rõ
Rì rào phế nang 2 phổi rõ
Đau đầu âm ỉ, tai trái nghe kém
Vết mổ sọ não sau trên tai trái chưa cắt chỉ, khô, không dịch thấm băng, còn đau nhẹ
Yếu ½ người trái, sức cơ tay trái, chân trái 4/5
Liệt dây thần kinh VII trái
Cơ quan khác chưa phát hiện bất thường
Cận lâm sàng:
Công thức máu: Hồng cầu 4.08 T/L, Bạch cầu 5.1 G/L, Tiểu cầu: 217 G/L ( trong giới hạn bình thường)
Sinh hóa máu: Ure 4.4 mmol/l, creatinin 65 µmol/l, GOT/GPT 12/10 U/L ( chức năng gan, thận trong giới hạn bình thường)
Chẩn đoán hình ảnh: MRI sọ não có tiêm thuốc đối quang từ
Trước phẫu thuật:
Hình 1: Vị trí góc cầu tiểu não trái có khối tổn thương, kích thước 28x29x32mm, đồng tín hiệu trên T2W, ngấm thuốc không đồng nhất.
Sau phẫu thuật:
Hình 2: Hình ảnh khối vị trí góc cầu tiểu não trái sau phẫu thuật còn ngấm thuốc vùng vỏ, giảm kích thước so với trước khi phẫu thuật.
Giải phẫu bệnh: Schwannoma ( Neurinoma)
Chẩn đoán: U dây thần kinh số VIII bên trái đã phẫu thuật.
Điều trị:
Bệnh nhân được hội chẩn hội đồng chuyên môn và có chỉ định xạ phẫu Gamma Knife.
Sau đó đã được tiến hành xạ phẫu Gamma Knife tháng 2/2024. Sau điều trị bệnh nhân ổn định, xuất viện và khám lại sau 01 tháng để đánh giá. Kiếm tra định kì chụp lại MRI sọ não sau 3-6 tháng.