Bệnh nhân sau đó thỉnh thoảng vẫn đi khám kiểm tra định kì, không thấy bất thường gì.
Tháng 3/2018, sau hơn 10 năm điều trị, bệnh nhân lại xuất hiện đau đầu nhiều, đau liên tục, nôn, buồn nôn, nhìn mờ, đi lại mất thăng bằng. Bệnh nhân đi khám tại Bệnh viện Bạch Mai, chụp cộng hưởng từ sọ não cho thấy hình ảnh u não thất III tái phát. Bệnh nhân được đề nghị nhập viện, vào Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu – Bệnh viện Bạch Mai xét điều trị.
Khám lúc vào viện:
Bệnh nhân tỉnh, thể trạng trung bình.
Có hội chứng tăng áp lực nội sọ: đau đầu, buồn nôn, nhìn mờ.
Không yếu liệt vận động.
Nhịp tim đều, T¬1¬T2 rõ.
Phổi: rì rào phế nang rõ, không có rales.
Huyết áp: 130/60 mmHg, Mạch: 83 lần/phút.
Cận lâm sàng:
Công thức máu: Hồng cầu: 4.56 T/L; Huyết sắc tố: 136g/L; Bạch cầu: 6.3G/L; Tiểu cầu: 237G/L
Đông máu: bình thường.
Sinh hóa máu: bình thường.
Ure: 6.9 mmol/L; Glucose: 3.9 mmol/L; Creatinin: 72 mmol/L; GOT: 13 U/L; GPT: 16 U/L
Vi sinh: HCV Ab: âm tính ; HBsAg: âm tính ; HIV: âm tính
X – Quang tim phổi thẳng: bình thường.
Siêu âm ổ bụng: không thấy bất thường.
Điện tâm đồ: nhịp xoang đều, 82 lần/phút
Chụp cộng hưởng từ sọ não ngày 23/03/2018 (trước dẫn lưu não thất): Tổn thương ngoài trục lan theo lỗ bên não thất III – mặt sau cuống đại não – thân não, kích thước 15x27 mm, tăng tín hiệu trên T2W, FLAIR, ngấm thuốc mạnh sau tiêm. Khối chèn ép gây giãn toàn bộ não thất phía trên.
Hình 3. Hình ảnh chụp cộng hưởng từ: khối u gây giãn não thất trước điều trị xạ phẫu lần 2 (vòng tròn đỏ: hình ảnh u theo 3 mặt phẳng của não)
Chẩn đoán: Giãn não thất / U màng não thất III đã xạ phẫu tái phát.
Điều trị: bệnh nhân được hội chẩn hội đồng giáo sư, chỉ định phẫu thuật dẫn lưu não thất ổ bụng sau đó sẽ tiếp tục được điều trị bằng dao Gamma quay.
Ngày 30/3/2018, tiến hành dẫn lưu não thất - ổ bụng tại khoa Ngoại. Sau phẫu thuật bệnh nhân ổn định, đỡ đau đầu, giảm nôn, nhìn rõ hơn.
Hình 4. Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính sọ não sau phẫu thuật dẫn lưu não thất - ổ bụng.
Ngày 12/4/2018, bệnh nhân được tiến hành xạ phẫu liều 12,5 Gy tại Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu - Bệnh viện Bạch Mai. Sau xạ phẫu bệnh nhân được theo dõi và truyền thuốc chống phù não, giảm đau.
Sau 1,5 tháng điều trị:
Bệnh nhân tỉnh, thỉnh thoảng có cơn đau đầu nhẹ, không mất thăng bằng, không buồn nôn, không nhìn mờ.
Hình ảnh chụp cộng hưởng từ sọ não: Nhu mô não không thấy khối ngấm thuốc bất thường, hình ảnh đường dẫn lưu não thất cũ vùng thái dương phải. Đường giữa cân đối. Hệ thống não thất cân đối, không giãn, dịch não tủy trong và đồng nhất, không thấy khối choán chỗ.
Hình 5: Hình ảnh cộng hưởng từ sọ não sau điều trị xạ phẫu dao Gamma quay 1,5 thángNhư vậy, so với trước xạ phẫu, bệnh nhân đã cải thiện rất nhiều về triệu chứng cơ năng và hình ảnh.
Sau 5 tháng điều trị, bệnh nhân đi khám kiểm tra, bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh, không đau đầu, đi lại bình thường, thị lực tốt, không còn càm giác nôn, buồn nôn. Hình ảnh chụp cộng hưởng từ: không thấy bất thường nhu mô não, màng não, hệ thống não thất cân đối, không thấy khối choán chỗ.
Hình 6: Hình ảnh cộng hưởng từ sau 4 tháng điều trị: không có u, không giãn não thấtKết luận: Đây là một trường hợp có khối u nằm ở sâu trong tổ chức não, nếu phẫu thuật mổ mở thì khả năng tai biến rất cao. Nếu khối u không được điều trị thì sẽ gây ra tình trạng tăng áp lực nội sọ và khối u chèn ép tổ chức não lành dẫn đến tử vong. Điều trị xạ phẫu bằng dao Gamma quay đã giúp làm tiêu biến khối u, giúp bệnh nhân trở lại cuộc sống bình thường.
Phạm Cẩm Phương