Theo tác giả William Hamilton, MD, giảng viên chính của Đại học Bristol nói chuyện với WebMD qua bài phỏng vấn email thì “Ung thư buồng trứng không yên lặng, nó khá ồn ào”. “Chỉ là chúng ta không giỏi lắm trong việc giải mã các tín hiệu”. Cũng theo lời Hamilton, ung thư buồng trứng chiếm khoảng 4% tử vong của tất cả các ung thư ở phái nữ, nhưng nó có tiên lượng tồi tệ nhất trong tất cả các ung thư đường sinh dục. Nghiên cứu của ông đã được phát hành trên mạng ở BMJ.com.
Chi tiết nghiên cứu ung thư buồng trứng
Trong nghiên cứu, Hamilton và cộng sự của mình đã đánh giá 212 phụ nữ, tuổi từ 40 trở lên, với chẩn đoán ung thư buồng trứng nguyên phát và so sánh họ với 1060 phụ nữ khỏe mạnh. Những phụ nữ này đã đến khám tại 39 văn phòng bác sỹ đa khoa khác nhau ở Devon, Anh.
Các nhà nghiên cứu đã xem xét các báo cáo y tế một năm trước khi bệnh nhân được chẩn đoán ung thư và thực hiện tương tự với những phụ nữ bình thường. Họ lưu ý những triệu chứng mà các bệnh nhân nữ đã than phiền và ở khoảng thời gian nào.
Các kết quả nghiên cứu ung thư buồng trứng
Bảy triệu chứng sau được coi là có liên quan với ung thư buồng trứng
- Chướng bụng
- Tần suất đi tiểu
- Đau bụng
- Chảy máu sau mãn kinh
- Mất cảm giác ngon miệng
- Chảy máu trực tràng
- Đầy bụng
Các nhà nghiên cứu đã tính toán tới “giá trị tiên lượng dương tính” đối với từng triệu chứng và khả năng mà một người phụ nữ có triệu chứng đặc hiệu thật sự có ung thư buồng trứng. Hầu hết các triệu chứng có các giá trị tiên lượng dương tính thấp (<1%) trừ chướng bụng có giá trị 2.5%.
Theo Hamilton, con số 2.5% này có nghĩa rằng “một trong 40 người phụ nữ có triệu chứng này sẽ có ung thư buồng trứng”. Ông cho rằng giá trị này được coi là cao và “Nói chung nó tương tự như nguy cơ ung thư phổi khi bạn ho máu và tương đương với ung thư trực tràng khi bạn đi ngoài ra máu.”
Khi nghiên đánh giá sâu hơn, tác giả đã phát hiện ra rằng ba trong số các triệu chứng trên là: đau bụng, chướng bụng và đi tiểu thường xuyên – được ghi nhận ở ít nhất 6 tháng trước khi được chẩn đoán ung thư và đặc biệt có liên quan với ung thư buồng trứng.
Các triệu chứng phát hiện sớm ung thư buồng trứng
Theo Hamilton: phụ nữ thường sử dụng từ chướng bụng hay đầy bụng. Nhưng các bác sỹ chuyên khoa thường xem chướng bụng là một sự gia tăng kích thước bụng tiến triển; đầy bụng là sự gia tăng và giảm không liên tục.
Ở Mỹ, đầy bụng là một trong những triệu chứng thường xuất hiện ở những phụ nữ mắc ung thư buồng trứng hơn là quần thể dân cư bình thường, theo Hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS): nếu một phụ nữ than phiền về triệu chứng đầy bụng, bác sỹ của cô ta sẽ thực hiện một loạt các kiểm tra sức khỏe toàn bộ và xét nghiệm máu định lượng CA-125 (một xét nghiệm đo lường một protein trong máu ở rất nhiều phụ nữ mắc ung thư buồng trứng) cần được chỉ định, hoặc tiến hành một siêu âm qua đầu dò âm đạo.
Các xét nghiệm sàng lọc thường quy với CA-125 và siêu âm qua đầu dò âm đạo, cũng như các sàng lọc ung thư buồng trứng thường quy được khuyến cáo bởi Hội Ung thư Hoa Kỳ hoặc các tổ chức y tế khác không được thực hiện ở những người bình thường. Nhưng các xét nghiệm này được thực hiện cho những phụ nữ có nguy cơ ung thư buồng trứng cao, ví dụ như những người có tiền sử gia đình rõ ràng về bệnh này.
Các triệu chứng của ung thư buồng trứng
Andreuw Li, MD, một nhà ung thư phụ khoa tại Trung tâm y học Cedars Sinai, Los Angeles cũng cho rằng ung thư buồng trứng không “yên lặng” như các chuyên gia nghĩ. “Tôi nghĩ là nghiên cứu này nhấn mạnh lại những điều mà rất nhiều các nghiên cứu khác đã chỉ ra các triệu chứng của ung thư buồng trứng và các bệnh nhân cũng như các nhà thầy thuốc nên lưu ý tới chúng.”
Mặc dù nhóm nghiên cứu Hamilton đã tìm ra ba triệu chứng thường xuất hiện hơn 6 tháng trước khi bệnh nhân được chẩn đoán ung thư nhưng theo tác giả Li, bức tranh lâm sàng mà ông gặp với những bệnh nhân của mình là khác biệt một cách đặc thù. “Những bệnh nhân thường ở trạng thái sức khỏe bình thường và trong khoảng 3 hay 4 tuần sau họ xuất hiện những triệu chứng này – thường là bộ ba (đau, chướng bụng và tần suất đi tiểu tăng).
Trong bài báo đi kèm với nghiên cứu, nhà nghiên cứu Joan Austoker của Đại học Oxford lưu ý: tỷ lệ sống thêm 5 năm đối với ung thư buồng trứng là kém, khoảng 30% tới 40%. Nó tăng lên tới khoảng 70% đối với phụ nữ được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, nhưng chỉ có 1/5 các bệnh nhân được chẩn đoán sớm.
Bà kết luận, triệu chứng chướng bụng cần lưu ý quan tâm ngay lập tức.
Các triệu chứng ung thư buồng trứng: Lời khuyên
Hamilton đề nghị nếu một phụ nữ có chướng bụng thì người đó nên hỏi bác sỹ của mình để có một khám nghiệm toàn diện, một siêu âm qua đầu dò âm đạo, xét nghiệm máu CA 125. Ông cho rằng “Việc sàng lọc là chính xác, nhưng CA 125 đôi khi có thể thấp, khi đó chính xét nghiệm máu sẽ làm lỡ mất chẩn đoán sớm ung thư”.
Theo Hội ung thư Hoa Kỳ ước đoán khoảng 21550 phụ nữ ở Mỹ sẽ biết họ mắc ung thư buồng trứng năm 2009. Khoảng 14600 sẽ tử vong do căn bệnh này.
Bs Ngô Thùy Trang dịch