Liệu pháp điều trị đa u tuỷ xương mới có triển vọng trong nghiên cứu tiền lâm sàng

BS Bùi Tiến Công (lược dịch)

                               Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu – Bệnh viện Bạch Mai

Reston, VA — Một liệu pháp điều trị miễn dịch phóng xạ phát tia alpha mới, ²¹²Pb gắn kháng thể đơn dòng kháng CD38 (212Pb-anti-CD38), đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn sự phát triển của khối u và tăng khả năng sống sót ở những con chuột mang nhiều khối u tủy, theo nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí The Journal of Nuclear Medicine số tháng 7. Với thời gian bán hủy dài, sản xuất tập trung và có khả năng phân phối ²¹²Pb-anti-CD38 trên toàn thế giới, các nhà nghiên cứu đã xác định rằng liệu pháp điều trị miễn dịch phóng xạ phát tia alpha không chỉ hiệu quả mà còn khả thi về mặt lâm sàng như một phương pháp điều trị đa u tủy xương.

Đa u tủy xương là một bệnh ung thư tế bào huyết Đây là loại ung thư máu phổ biến thứ hai, với hơn 32.000 trường hợp mới được dự báo vào năm 2020, theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ. Bất chấp các phương pháp điều trị và phác đồ mới, tiên lượng của bệnh nhân đa u tủy vẫn kém, vì bệnh thuyên giảm thường kéo theo tái phát. Do đó cần có các liệu pháp cải tiến với cơ chế hoạt động riêng biệt.

Dược sĩ, bác sĩ xạ trị Isabelle Quelven-Bertin, tại Bệnh viện Đại học Limoges ở Limoges, Pháp, cho biết: “Liệu pháp xạ trị nhắm trúng đích sử dụng kháng thể các protein biểu hiện ở màng tế bào trên tế bào khối u đã cho thấy hiệu quả với các chất thuốc phóng xạ phát tia beta, nhưng gây nhiều các tác dụng phụ nghiêm trọng. “Sử dụng các hạt phát tia alpha rất hấp dẫn vì chiều dài đường đi ngắn hơn nhiều của chúng làm giảm sự phơi nhiễm bức xạ không mong muốn trên các tổ chức bình thường, do đó giảm các tác dụng phụ. Do đó, chúng tôi đã nghiên cứu tiềm năng của liệu pháp điều trị miễn dịch phóng xạ phát tia alpha mới, ²¹²Pb gắn kháng thể đơn dòng kháng CD38 trong điều trị bệnh đa u tủy xương.

Trong nghiên cứu, các nghiên cứu viên đã phát triển các dòng tế bào u tủy của người, được phân tích về sự phân chia tế bào sau khi ủ với các nồng độ khác nhau của kháng thể đơn dòng gắn ²¹²Pb. Các dòng tế bào u tủy xương của người được ghép dưới da chuột và được tiêm thuốc ²¹²Pb-anti-CD38, ²¹²Pb-anti-mCD38 (dành riêng cho chuột) hoặc đồng vị ²¹²Pb. Các nghiên cứu phân bổ sinh học, độc tính và tìm ra giới hạn liều đã được thực hiện, cũng như các thí nghiệm liệu pháp miễn dịch phóng xạ được thực hiện để đo thể tích khối u và đánh giá thời gian sống toàn bộ.

Dòng tế bào đa u tủy xương ở người đã cho thấy sự ức chế đáng kể sự tăng sinh tế bào sau ba ngày khi ủ với ²¹²Pb-anti-CD38. Tương tự, mô hình chuột cho thấy sự ức chế rõ rệt sự tăng sinh tế bào đối với những con chuột được điều trị bằng ²¹²Pb-anti-CD38, với thời gian sống trung bình là 55 ngày; những con chuột ở nhóm chứng (nhận được đồng vị khác) có thời gian sống trung bình là 11 ngày. Các nghiên cứu phân bổ sinh học cho thấy sự tập trung trong khối của ²¹²Pb-anti-CD38, và các thí nghiệm độc tính với ²¹²Pb-anti-mCD38 đã xác định giới hạn liều độc là 277,5 kBq.

Trong khi kháng thể đơn dòng gắn ²¹²Pb ức chế hiệu quả sự phát triển của khối u và tăng khả năng sống còn, thì SPECT / CT không ghi hình được toàn thân do hoạt tính ²¹²Pb được tiêm vào phát tia alpha. Do đó, các nhà nghiên cứu thực hiện hình ảnh SPECT / CT với ²⁰³Pb, một kim loại phóng xạ giống hệt nhau về mặt hóa học.

“Sự sản xuất hạt nhân bằng máy gia tốc này cho phép chúng tôi xem xét một phương pháp tiếp cận với liệu pháp điều trị phóng xạ ²¹²Pb phát tia alpha, phòng ngừa sự xuất hiện của các hạt nhân phóng xạ tạp chất với các đặc tính vật lý - hóa học khác nhau có thể dẫn đến các dược động học khác nhau. Kết hợp liệu pháp và hình ảnh có thể cung cấp một cách tiếp cận hiệu quả để tối ưu hóa liều điều trị bằng cách sử dụng tính toán đo liều cụ thể và để theo dõi phản ứng của bệnh nhân. Trong tương lai, đây có thể được coi là một phương pháp tiếp cận sáng tạo, ”Michel Cogné, MD, PhD, giáo sư miễn dịch học tại Trường Y Limoges ở Limoges, Pháp.

 Nguồn:

New Multiple Myeloma Therapy Shows Promise in Preclinical Study

http://www.snmmi.org/NewsPublications/NewsDetail.aspx?ItemNumber=34315&;fbclid=IwAR0YhWv7hdqGf3v-3N0DDesR6Zvl_KdcDaRUG7_B6uVtPZFs928hRpLDQtY

Hình: Hiệu quả của điều trị ²¹²Pb-daratumumab trên Rag2 - / - γC - / - mang dòng tế bào đa u tuỷ xương dưới da. Mười ba ngày sau khi thử nghiệm, những con chuột nhận được ²¹²Pb-daratumumab, daratumumab (10 μg hoặc 16 mg / kg), kiểm soát 212Pb-isotypic (277,5 kBq) hoặc 212Pb-daratumumab (185 hoặc 277,5 kBq). (A) Phân tích tỷ lệ sống sót Kaplan – Meier. Dữ liệu được phân tích với kiểm tra xếp hạng nhật ký. (B) Tiến hóa tăng trưởng khối u riêng lẻ. Thể tích khối u được đo 3 lần mỗi tuần. Chuột bị chết khi khối u còn 1 cm3 hoặc khi thời gian sống sót đạt đến 120 ngày (kết thúc thí nghiệm).