Điều trị thành công bệnh nhân ung thư phổi loại biểu mô tuyến di căn hạch tại Bệnh viện Bạch Mai

Một vài nét về ung thư phổi không tế bào nhỏ:

Ung thư phổi không tế bào nhỏ đang là bệnh ung thư đứng hàng số 1 về tỉ lệ mới mắc tại Việt Nam, bệnh nhân thường vào viện khi bệnh ở giai đoạn muộn (giai đoạn III, IV). Điều trị toàn thân là hướng điều trị chủ yếu, bao gồm: hóa chất, xạ trị triệu chứng, sinh học. Lựa chọn và lập kế hoạch điều trị phụ thuộc thể trạng, giai đoạn bệnh và mô học của từng bệnh nhân.

Điều trị hóa chất phù hợp với bệnh nhân có thể trạng cho phép, loại biểu mô tuyến nhưng không có đột biến gen EGFR, ung thư loại tế bào vảy… Phác đồ hóa chất có nhóm Platinum đem lại thời gian sống thêm không tiến triển và thời gian sống thêm toàn bộ cao hơn so với các phác đồ khác trong nhiều nghiên cứu đã được công bố.

Điều trị sinh học: thuốc điều trị đích ức chế enzyme tyrosin kinanse (TKIs) hoặc chất ức chế tăng sinh mạch (anti-VEGF, Bevacizumab). Nhóm thuốc TKIs là lựa chọn bước 1 với bệnh nhân ung thư biểu mô tuyến có đột biến EGFR, đặc biệt là đột biến tại các exon 19 và 21 sẽ làm tăng sự nhạy cảm của thuốc, trong một số nghiên cứu cho thấy đột biến tại exon 20 có thể gây kháng thuốc, những trường hợp này hóa chất là sự lựa chọn thích hợp. Những bệnh nhân phát hiện có đột biến gen EML4-ALK, có thể dùng thuốc Crizotinib. Nhóm bệnh nhân không có đột biến gen, nếu không phải biểu mô vảy thì có thể điều trị hóa chất phối hợp với Bevacizumab.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh: sử dụng hóa chất hoặc TKIs điều trị bước một và chuyển sang bước 2 khi bệnh tiến triển (2 loại đảo chỗ cho nhau), kết quả cho thấy nhóm bệnh nhân được điều trị TKIs bước 1 rồi hóa chất bước 2 có kết quả tốt hơn. Như vậy, TKIs là lựa chọn bước 1 điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ có đột biến gen tại exon 19 và 21 và nên làm xét nghiệm đột biến gen EGFR cho tất cả bệnh nhân ung thư phổi biểu mô tuyến. Khi bệnh nhân được chẩn đoán kháng thuốc TKIs, bác sĩ lâm sàng nên sinh thiết lại tổn thương (tái phát hoặc di căn) và/hoặc tiến hành xét nghiệm EGFR huyết tương để phát hiện đột biến kháng thuốc T-790M, nếu bệnh nhân có đột biến này thì có chỉ định điều trị bằng TKIs thế hệ thứ 3 là Osimertinib...

Sau đây là ca lâm sàng một bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn III-B được điều trị thành công bằng thuốc TKIs (Gefitinib).

Bệnh cảnh:

Bệnh nhân: Ng.T.B  

Giới: nữ, Tuổi: 52 tuổi

Nghề nghiệp: Cán bộ hưu

Địa chỉ: Quảng Bình

Lý do vào viện: Ho khan kéo dài, đau tức ngực

Bệnh sử: Bệnh diễn biến trước ngày vào viện gần 2 tháng, bệnh nhân xuất hiện ho khan, đau tức ngực âm ỉ, không sốt, kèm theo có mệt mỏi gầy sút cân. Bệnh nhân đã được điều trị thuốc kháng sinh và thuốc giảm ho nhưng không đỡ. Bệnh nhân vào Trung tâm y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai để khám bệnh và điều trị.

Tiền sử:

Tiền sử bản thân: Thoái hóa cột sống ngực D5-D6

Không có tiền sử dị ứng

Không hút thuốc lá.

Tiền sử gia đình: chưa phát hiện gì đặc biệt.

Khám lúc vào viện:

Bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt

Thể trạng trung bình, chiều cao: 157 cm, cân nặng: 47 kg.

Không phù, không xuất huyết dưới da

Hạch ngoại vi không sờ thấy.

Hô hấp: Rì rào phế nang phổi phải giảm nhẹ, không có rales

Tim mạch: Nhịp tim đều 80 ck/ph. Tiếng T1,T2 rõ, không có tiếng thổi bệnh lý.

Các cơ quan, bộ phận khác không có gì đặc biệt.

Xét nghiệm cơ bản lúc vào viện:

Công thức máu: trong giới hạn bình thường

Sinh hóa máu: chức năng gan, chức năng thận trong giới hạn bình thường.

Chất chỉ điểm ung thư (Tumor markers): CEA: 7,6 ng/ml (tăng nhẹ so với bình thường), Cyfra 21-1: 6,4 ng/ml (tăng nhẹ so với bình thường)

Vi sinh: HbsAg (-), HCV (-)

Đông máu cơ bản: bình thường

Chụp X-quang lồng ngực: Hình ảnh đám mờ thùy trên phổi phải, kích thước khoảng 3x4 cm, bờ tua gai.