Dao GAMMA - Hy vọng mới cho các bệnh nhân U não

Nguyên lý hoạt động của GAMMA KNIFE khá đơn giản. Sau khi xác định được điểm cần phẫu thuật, dựa vào chụp cắt lớp mô phỏng định vị khối u, sẽ dùng chính tia GAMMA (Nhiều tia xuất phát từ các vị trí khác nhau xung quanh hộp sọ cùng chiếu một lúc và các tia này sẽ hội tụ vào đúng vị trí u đã được định vị). Vì vậy điểm tập trung các tia này có cùng độ lớn sẽ phá huỷ và tiêu diệt khối u mà vùng não xung quanh hầu như không bị tổn thương. Đó là ưu điểm nổi bật so với mổ mở.

Gọi là phẫu thuật bằng Dao Gamma, có nghĩa là ở đây giống như phẫu thuật cắt bỏ nhưng không phải dùng dao kéo thông thường mà dùng  chùm tia Gamma rất mảnh có năng lượng cao đưa vào để tiêu diệt khối u trong não. Dao Gamma quay (có duy nhất ở bệnh viện Bạch Mai ở thời điểm hiện tại) có ưu điểm hơn nhiều so với dao Gamma cổ điển Leksell khác vì các chùm tia phát ra từ nguồn xạ, sẽ thay đổi liên tục do các nguồn và các lỗ quay. Do vậy nó đạt được hiệu quả điều trị cao nhất với mô bệnh mà liều chiếu cho mô lành lại rất thấp.

Gamma Knife là để điều trị các u não, tổn thương dị dạng mạch máu não có kích thước nhỏ, nằm ở vị trí sâu, khó với tới một cách an toàn bằng lưỡi dao mổ thông thường. Khi tổn thương nằm sâu, nếu mổ hở như thông thường, phẫu thuật viên có thể làm tổn thương vùng não lành, gây biến chứng cho bệnh nhân sau đó như rối loạn thần kinh, tâm thần, liệt nửa người hoặc liệt các vùng thần kinh. Thậm chí nếu đụng chạm đến những trung khu thần kinh quan trọng, bệnh nhân còn có thể tử vong ngay trên bàn mổ.

Gamma Knife đặc biệt có giá trị cao đối với những trường hợp u ác tính di căn lên não. Khi di căn đến những cơ quan trong cơ thể, u ác tính thường tạo ra nhiều khối u khác nhau và gây chèn ép. Đối với những cơ quan thông thường, u ác tính thường không tạo ra hậu quả tức thời, nhưng đối với não lại gây ra tăng áp lực trong sọ, đe dọa tức khắc đến tính mạng bệnh nhân. Khi can thiệp bằng dao gamma, hiện tượng chèn ép được giải quyết, phù não giảm nhanh chóng, kéo dài sự sống cho bệnh nhân.

Như vậy, Gamma Knife là phẫu thuật não không vết mổ nên được gọi là xạ phẫu.
Tính ưu việt của xạ phẫu bằng Gamma Knife
Ưu việt của cách điều trị bằng dao Gamma là:
Mổ các tổn thương, u não nằm sâu trong não (u dây thần kinh thính giác, u tuyến yên, u sao bào, màng não...) mà không làm tổn thương tới trung ương thần kinh xung quanh như phương pháp mổ thông thường.
• Không gây đau do không có vết mổ. Chỉ 2 ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường.
• Bệnh nhân sử dụng kỹ thuật này sẽ tránh được rủi ro và biến chứng nguy hiểm như nhiễm khuẩn hay nguy cơ liên quan đến gây mê (đặc biệt đối với người bị bệnh tim hoặc lớn tuổi).
• Mặt khác, lợi ích thẩm mỹ rất rõ vì người bệnh không có vết mổ, không sẹo và không cần cạo tóc.
• Tỷ lệ thành công của kỹ thuật mổ này đối với những ca bệnh dị dạng mạch máu não là 90%. Chưa có trường hợp nào nhiễm trùng hoặc tử vong qua điều trị
Đặc điểm của Gamma Knife
•  Với Gamma Knife Chùm Gamma rất mảnh và năng lượng cao
• Tổn thương vì chùm Gamma rất mảnh không ảnh hưởng tới các vùng lân cận, do vậy có thể điều trị các tổn thương gần mạch máu hoặc trung khu thần kinh quan trọng.
• Việc lập kế hoạch và điều trị với Gamma Knife phải rất chính xác,cẩn thận đòi hỏi người thao tác phải có trình độ kĩ thuật cao, làm việc kết hợp chặt chẽ với các bác sĩ. Một sai sót nhỏ trong quá trình thao tác có thể gây tác hại rất lớn.

Như vậy , Gamma Knife là một kĩ thuật mới để điều trị tổn thương não. Bằng kĩ thuật xạ phẫu mới này có thể điều trị hiệu quả các u não nhỏ dưới 5 cm, nằm sâu trong não, mà khó có thể điều trị bằng phẫu thuật thông thường. Điều trị bằng Gamma Knife không gây đau đớn, không để lại di chứng và bệnh nhân chỉ cần điều trị một lần. Tuy nhiên các kĩ thuật viên phải thật cẩn thận trong quy trình xạ phẫu.