Xạ trị

Phóng xạ đã được phát hiện ra cách đây hơn 100 năm. Từ đó, các bác sĩ đã tìm ra những cách để dùng phóng xạ điều trị ung thư.

Những tiến bộ trong kỹ thuật và những hiểu biết rõ hơn về tác dụng của nó trên cơ thể đã làm cho xạ trị trở nên một phần quan trọng trong điều trị ung thư ngày nay. Thật sự khoảng một nửa bệnh nhân ung thư sẽ phải xem xạ trị ít nhất là một phần trong kế hoạch điều trị của mình.

Phóng xạ là năng lượng được chuyên chở bởi các sóng hoặc một luồng các hạt nhỏ li ti. Nó có thể làm thay đổi gen (DNA) và một số phân tử của tế bào. Các gen kiểm soát quá trình phát triển và phân chia của tế bào. Để hiểu được xạ trị được dùng để điều trị như thế nào, bạn nên biết chu kỳ sống bình thường của tế bào. Chu kỳ tế bào có 5 pha (giai đoạn) trong đó chỉ có 1 pha là tế bào phân chia thật sự. Khi tế bào phân chia thành 2 tế bào khác nhau, người ta gọi đó là sự phân bào.

 

Chu kỳ tế bào rất quan trọng trong điều trị ung thư do tia xạ thường cho tác dụng tốt nhất trên các tế bào đang hoạt động hoặc phân chia nhanh chóng và không có tác dụng ở những tế bào đang ở pha nghỉ (G0) hoặc phân chia chậm. Độ nhạy cảm phóng xạ là thuật ngữ dùng để chỉ mức độ nguy cơ một tế bào bị phóng xạ làm tổn thương.

Xạ trị tấn công các tế bào ung thư đang phân chia nhưng nó cũng ảnh hưởng đến các tế bào đang phân chia khác của mô bình thường. Những tổn thương trên các tế bào bình thường gây ra các tác dụng phụ. Một khi thực hiện xạ trị bao gồm sự cân bằng giữa phá hủy các tế bào ung thư và tránh các tế bào bình thường.

Trước đây, người ta nghĩ rằng khi một khu vực đã được điều trị bằng tia xạ một lần rồi thì không thể điều trị thêm lần nữa được do sự tổn thương của các tế bào bình thường ở khu vực điều trị. Nhưng những nghiên cứu gần đây cho thấy ở một số trường hợp có thể xạ trị tiếp lần thứ hai.